نقاشی با رنگ روغن، تجربهای عمیق و خیالانگیز از بازی با نور و بافت است. این تکنیک یکی از محبوبترین روشهای نقاشی در سراسر جهان بهشمار میرود و هنرمندان بسیاری را به دنیای پررمزوراز خود جذب کرده است. اگر شما هم مشتاق ورود به این دنیای رنگارنگ هستید، اولین قدم آشنایی با ابزارها و وسایل مناسب است. در این مقاله با یک راهنمای جامع و کاربردی همراهتان هستیم تا تمام وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن را که برای شروع و ادامه مسیر لذتبخش نقاشی نیاز دارید، به شما معرفی کنیم. از قلممو و بوم گرفته تا رنگهای مورد نیاز و ابزارهای جانبی هر آنچه برای آغاز ماجراجویی هنری خود لازم دارید در این راهنما خواهید یافت. آمادهاید تا اولین قدم را به دنیای الهامبخش نقاشی رنگ روغن بردارید؟ پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- 1 1- رنگ روغن؛ اولین قدم برای ورود به دنیای نقاشی
- 2 2- مدیومهای رنگ روغن؛ جادوی تغییر بافت و زمان خشک شدن
- 3 3- قلمموهای نقاشی رنگ روغن؛ ابزار اصلی انتقال ایدهها به بوم
- 4 4- سطح نقاشی؛ بوم، جایی برای جان گرفتن رنگها
- 5 5- پالت؛ جایی برای بازی با رنگها
- 6 6- کاردک نقاشی (Palette Knife)؛ ابزار بافتسازی و خلاقیت
- 7 7- سهپایه نقاشی (Easel)؛ تکیهگاه بوم و تمرکز ذهن
- 8 8- ظرف شستوشوی قلممو؛ حفظ تمیزی، حفظ کیفیت کار
- 9 دستمال و پارچه؛ ابزار ساده اما ضروری!
- 10 سایر وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن
- 11 کلام آخر
1- رنگ روغن؛ اولین قدم برای ورود به دنیای نقاشی
برای شروع یک نقاشی با رنگ روغن، اولین چیزی که باید تهیه کنید، خود رنگ روغن است. این رنگها از ترکیب پودرهای رنگی (پیگمنت) با روغنهای خشکشونده مثل روغن بزرک یا روغن دانه خشخاش ساخته میشوند و به خاطر بافت خاص و قابلیت ترکیب بالایی که دارند، بین هنرمندان بسیار محبوباند.
رنگهای روغن معمولا در دو دسته اصلی عرضه میشوند:
- درجه هنری (Artist Grade)
- درجه دانشجویی (Student Grade)
رنگهای درجه هنری کیفیت بالاتری داشته؛ یعنی پیگمنت بیشتر، خلوص رنگی بالاتر، ماندگاری و مقاومت نوری بهتر و بافتی غنیتر اما طبیعتا قیمت بالاتری هم دارند. در مقابل، رنگهای درجه دانشجوی مقرونبهصرفهتر هستند و گزینهای عالی برای تمرین و شروع مسیر یادگیری بهشمار میروند.
نکته مهم اینجاست که برای شروع لازم نیست همهی رنگها را بخرید.
- فقط با تهیه چند رنگ اصلی مثل: قرمز، زرد، آبی
- و رنگهای فرعی مثل: سبز، نارنجی، بنفش
- همراه با رنگهای خنثی مثل: سفید، سیاه و قهوهای
میتوانید طیف گستردهای از رنگها را ترکیب کرده و آثار متنوعی خلق کنید.

2- مدیومهای رنگ روغن؛ جادوی تغییر بافت و زمان خشک شدن
برای خلق یک نقاشی حرفهای با رنگ روغن، فقط داشتن رنگ کافی نیست! باید با مدیومها هم آشنا باشید. مواد کمکیای که به رنگ روغن اضافه میشوند تا ویژگیهایش مثل بافت، شفافیت، یا زمان خشک شدن را تغییر دهند. در ادامه با پرکاربردترین مدیومها که وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن است آشنا میشویم:
· روغن بزرک (Linseed Oil)
رایجترین مدیوم در نقاشی رنگ روغن است. با اضافه کردن آن، رنگها روانتر، شفافتر و براقتر میشوند. البته باید توجه داشت که روغن بزرک زمان خشک شدن رنگ را افزایش میدهد.
· تربانتین (Turpentine) و وایت اسپریت (White Spirit)
این دو، نوعی حلال هستند که برای رقیق کردن رنگها و شستوشوی قلممو بهکار میروند. وایت اسپریت نسبت به تربانتین بوی ملایمتر و کار با آن راحتتر است، بهخصوص برای فضاهای بسته.
لیکوئین (Liquin)
اگر میخواهید رنگ روغنتان سریعتر خشک شود، لیکوئین انتخاب مناسبیست. این مدیوم آلکیدی علاوه بر کاهش زمان خشک شدن، بافت رنگ را نرمتر و درخشش آن را بیشتر میکند.
· روغن دانه خشخاش (Poppy Seed Oil)
این روغن بیشتر در نقاشی رنگهای روشن بهکار میرود، چون برخلاف روغن بزرک، زردی کمتری بهمرور زمان ایجاد میکند. البته مثل روغن بزرک، زمان خشک شدن را طولانیتر میکند.
3- قلمموهای نقاشی رنگ روغن؛ ابزار اصلی انتقال ایدهها به بوم
قلممو، یکی از مهمترین وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن است. این وسیله نقش اصلی را در انتقال رنگ به بوم و خلق بافتها، جزئیات و حالتهای مختلف بازی میکند. هنگام انتخاب قلممو باید به سه نکته مهم توجه کنید: جنس مو، شکل سری قلممو و اندازه.

· جنس موی قلممو
قلمموهای رنگ روغن معمولا از دو نوع مو ساخته میشوند:
موی طبیعی (مانند موی سمور، گراز یا سنجاب): رنگ را بهتر در خود نگه میدارند و برای ایجاد بافتهای نرم و لطیف بسیار مناسب هستند.
موی مصنوعی (مثل نایلون یا پلیاستر): مقاومت بالاتری دارند، دیرتر خراب میشوند و برای کشیدن رنگهای غلیظ و خطوط دقیق و تیز گزینه خوبی هستند.
· شکل سری قلممو
قلمموها در اشکال مختلف طراحی میشوند که هرکدام برای تکنیکهای خاص نقاشی کاربرد دارند. شما با توجه به سبک نقاشی که میخواهید بکشید میتوانید قلموی خود را انتخاب کنید.
- گرد (Round): مناسب جزئیات و خطوط منحنی
- تخت (Flat): برای پوششدهی وسیع یا کشیدن لبههای صاف
- فیلبرت (Filbert): ترکیبی از گرد و تخت، برای حرکات نرم و طبیعی
- زاویهدار (Angular): عالی برای گوشهها و لبههای تیز
- بادبزنی (Fan): مناسب ایجاد بافت یا محو کردن خطوط
· اندازه قلممو
اندازه قلممو باید با ابعاد بوم و میزان جزئیات نقاشیتان هماهنگ باشد. در لیست وسایل نقاشی رنگ روغن باید مجموعهای از قلمموها در اندازههای مختلف داشت، تا شما این امکان را داشته باشید که در نقاشیتان آزادی عمل پیدا کنید.
4- سطح نقاشی؛ بوم، جایی برای جان گرفتن رنگها
یکی از اصلیترین وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن، بوم نقاشی است جایی که تمام رنگها، طرحها و احساسات شما روی آن جان میگیرند.
بومها معمولا از پارچههایی مانند کتان، کنواس یا جوت ساخته میشوند و با مادهای سفید به نام جسو (Gesso) پوشانده میشوند. جسو سطح بوم را برای پذیرش بهتر رنگ آماده میکند و از نفوذ رنگ روغن به تار و پود پارچه جلوگیری میکند.
نکته مهم: اگر از بومهای آماده استفاده میکنید، معمولا جسو از قبل روی آن زده شده و نیازی به آمادهسازی اضافی نیست.

انواع بوم بر اساس نوع ساخت:
- تخته بوم (Canvas Board): پارچه بوم روی یک صفحه مقوایی یا چوبی چسبانده شده است. سبک، مقرونبهصرفه و مناسب برای تمرین یا آثار کوچکتر محسوب میشود.
- بوم کشیده شده روی چهارچوب (Stretched Canvas): پارچه بوم روی یک قاب چوبی کشیده شده که حالت حرفهایتری دارد و برای آثار نهایی بسیار مناسب است.
بومها در اندازهها و ضخامتهای مختلف عرضه میشوند، پس بهتر است با توجه به اندازه و نوع نقاشیتان انتخاب کنید.
5- پالت؛ جایی برای بازی با رنگها
پالت یکی از لوازم مورد نیاز برای نقاشی رنگ روغن است؛ سطحی صاف که روی آن رنگها ریخته میشوند و هنرمند میتواند ترکیبهای رنگی مورد نظرش را روی آن بسازد.
پالتها در جنسها و مدلهای متنوعی تولید میشوند که هرکدام ویژگیها و کاربرد خاص خود را دارند.
- پالت چوبی: کلاسیک، زیبا و سنتی. این نوع پالتها معمولا با روغن بزرک چرب میشوند تا از جذب رنگ به سطح چوب جلوگیری شود.
- پالت شیشهای: سطحی بسیار صاف و مقاوم که تمیز کردن آن بسیار راحت است. مناسب برای کسانی که به نظم و سرعت در کار علاقهمندند.
- پالت پلاستیکی: سبک، ارزان و قابل حمل و گزینهای خوب برای تمرین یا در سفر است.
- پالت کاغذی یکبار مصرف: مناسب برای کسانی که نمیخواهند درگیر تمیزکاری شوند. فقط کافیست بعد از کار، صفحهی کاغذ را دور بیندازید.
در انتخاب پالت حتما به سبک کاری، راحتی کار با آن و میزان زمانی که برای نظافت اختصاص میدهید توجه کنید. هر هنرمندی با نوع خاصی از پالت راحتتر است، پس همهچیز به سلیقه و نیاز شما بستگی دارد.
6- کاردک نقاشی (Palette Knife)؛ ابزار بافتسازی و خلاقیت
یکی دیگر از لوازم نقاشی رنگ روغن، کاردک نقاشی است. این وسیله چندکاره، نهتنها برای مخلوط کردن رنگها روی پالت یا برداشتن رنگ از تیوپ استفاده میشود بلکه برای اعمال رنگ بهصورت لایههای ضخیم (تکنیک Impasto) و ایجاد بافتهای خاص روی بوم نیز بسیار مفید است.

کاردکها در اشکال و اندازههای متنوعی عرضه میشوند و معمولا از تیغههای فلزی انعطافپذیر ساخته شدهاند که کار با آنها را راحتتر و کنترلشدهتر میکند. از کاردکها میتوان برای خلق افکتهای منحصربهفرد و زنده در نقاشی استفاده کرد؛ بهویژه در سبکهایی که بافت و حجم اهمیت زیادی دارند.
7- سهپایه نقاشی (Easel)؛ تکیهگاه بوم و تمرکز ذهن
برای اینکه بوم نقاشی در ارتفاع و زاویهی مناسبی قرار بگیرد و هنرمند بتواند راحت و با تسلط بیشتر کار کند، از سهپایه نقاشی که وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن است، استفاده میشود. این ابزار نهتنها باعث حفظ تعادل بوم میشود، بلکه به سلامت بدن هنرمند (در بلندمدت) هم کمک میکند؛ چون دیگر نیازی به خم شدن مداوم نیست.
سهپایهها در انواع مختلفی طراحی شدهاند که با توجه به فضای کار و سبک زندگیتان میتوانید گزینه مناسب را انتخاب کنید:
- سهپایههای ایستاده (Studio Easel): محکم، بزرگ و حرفهای. مناسب برای کارگاههای ثابت و بومهای بزرگ.
- سهپایههای رومیزی (Table Easel): جمعوجور و قابل استفاده روی میز. ایدهآل برای فضاهای کوچک و نقاشیهای کوچکتر.
- سهپایههای سفری (Field Easel): سبک، قابلحمل و تاشو. بهترین گزینه برای نقاشی در طبیعت یا سفر.
نکته مهم: در انتخاب سهپایه، به پایداری، وزن، قابلیت تنظیم و فضای کاریتون توجه داشته باشید تا هنگام نقاشی تمرکزتون کامل حفظ شود.
8- ظرف شستوشوی قلممو؛ حفظ تمیزی، حفظ کیفیت کار
در نقاشی با رنگ روغن، داشتن یک ظرف مخصوص برای نگهداری حلالهایی مثل تربانتین یا وایت اسپریت از وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن است. این ظرف برای شستوشوی قلمموها در حین و بعد از نقاشی استفاده میشه تا رنگها با هم قاطی و بافت قلممو خراب نشود.
ظرفهای شستوشو در مدلهای مختلفی عرضه میشوند:
- ظرفهای فلزی با توری داخلی: حرفهایتر هستند و با کمک توری، رنگهای اضافه از موهای قلممو جدا میشوند.
- ظرفهای پلاستیکی ساده: سبکتر و ارزانتر محسوب میشوند و برای استفادههای معمولی یا تمرینی کاملا مناسب هستند.

پیشنهاد: همیشه مقدار کمی حلال در ظرف بریز و درپوشدار باشه تا بوی تندش پخش و تبخیر نشود.
دستمال و پارچه؛ ابزار ساده اما ضروری!
شاید ساده به نظر برسند، اما دستمالهای کاغذی و پارچههای کهنه جزو وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن هستند. اما به چه علت؟
- پاک کردن رنگ اضافه از روی قلممو
- تمیز کردن سریع پالت
- اصلاح اشتباهات کوچک روی بوم
داشتن چند تکه پارچه نرم و بدون پرز کنار دستتون، هم سرعت کار رو بالا میبرد و هم کمک میکند همهچیز تمیز و مرتب بماند.
سایر وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن
- جعبه ابزار یا کیف: برای نگهداری و حمل آسان وسایل نقاشی.
- پیشبند یا لباس کار: برای محافظت از لباسها در برابر رنگ.
- چراغ نقاشی: برای تامین نور مناسب هنگام کار، به خصوص در شب.
- مداد و ذغال: برای طراحی اولیه روی بوم.
کلام آخر
نقاشی با رنگ روغن، تنها یک شیوهی هنری نیست؛ بلکه تجربهای حسی، عمیق و لذتبخش است که با کمک ابزار مناسب میتواند به بهترین شکل، بازتابی از خلاقیت و احساسات هنرمند باشد. استفاده از وسایل مورد نیاز نقاشی رنگ روغن نهتنها موجب افزایش کیفیت آثار میشود بلکه روند خلق اثر را نیز لذتبخشتر، روانتر و حرفهایتر میکند. آشنایی کامل با این ابزار و انتخاب آگاهانه و صحیح آنها، قدمی مهم برای ورود به دنیای رنگارنگ و بیانتهای هنر است.
خانه کاغذ بهعنوان یک فروشگاه تخصصی لوازمالتحریر و هنری، مجموعهای از ابزارهای مورد نیاز نقاشی رنگ روغن را با بهترین کیفیت و قیمت مناسب در اختیار شما قرار میدهد. برای مشاهدهی محصولات میتوانید به وبسایت ما مراجعه کرده یا از طریق تماس با شمارههای زیر با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.